Trong bối cảnh của nền tài chính hiện nay, nơi mọi quyết định đều có thể định hình số phận tài chính của mỗi cá nhân, danh mục đầu tư là một cột mốc không thể thiếu.
Như một bản giao hưởng tinh tế, mỗi tài sản trong danh mục đều đóng vai trò riêng biệt, hòa hợp với nhau để tạo nên sự thịnh vượng tài chính. Trong thế giới ngày càng phức tạp, việc xây dựng một danh mục đầu tư hiệu quả đòi hỏi không chỉ sự am hiểu về thị trường mà còn là sự tinh tế chiến lược. Hãy cùng chúng tôi khám phá sâu hơn về danh mục đầu tư và cách xây dựng danh mục đầu tư cho người mới bắt đầu nhé.
Danh mục đầu tư là gì?
Danh mục đầu tư là tập hợp các tài sản bạn mua hoặc gửi tiền vào để tạo ra lợi nhuận hoặc tăng giá trị vốn theo thời gian hoặc cả hai.
Tài sản bao gồm tiền mặt gửi vào tài khoản thị trường tiền tệ hoặc sổ tiết kiệm, bất động sản hoặc bất cứ gì bạn có thể mua bằng tài khoản môi giới – cổ phiếu, quỹ giao dịch trao đổi, quỹ tương hỗ, trái phiếu, tiền điện tử và hơn thế nữa.
Danh mục đầu tư có thể được chia thành hai loại chính:
• Đầu tư chiến lược liên quan đến việc mua tài sản tài chính vì tiềm năng tăng trưởng dài hạn hoặc lợi tức thu nhập của chúng hoặc cả hai, với mục đích nắm giữ những tài sản đó trong thời gian dài.
• Cách tiếp cận chiến thuật đòi hỏi hoạt động mua và bán tích cực với hy vọng đạt được lợi nhuận ngắn hạn.
5 loại danh mục đầu tư phổ biến
Khi tham gia đầu tư, bạn không nên “bỏ tất cả trứng vào một giỏ” mà cần phải thực hiện đa dạng hóa. Điều này giúp giảm rủi ro và thường dẫn đến lợi tức đầu tư tốt hơn.
Có nhiều cách để đa dạng hóa danh mục đầu tư. Dựa vào những mục tiêu cho tương lai, sự khao khát mạo hiểm và tính cách, bạn có thể chọn ra danh mục đầu tư phù hợp.
Sau đây là năm loại danh mục đầu tư phổ biến, bạn có thể chọn ra một hoặc kết nhiều danh mục với nhau tùy theo nhu cầu của bạn.
1. Danh mục đầu tư tích cực
Danh mục đầu tư tích cực tập trung vào lợi nhuận cao và chấp nhận rủi ro cao. Cổ phiếu trong danh mục này thường có chỉ số beta cao, biến động mạnh hơn so với thị trường chung. Bạn có thể tìm kiếm các công ty mới nổi với đề xuất giá trị độc đáo và tốc độ tăng trưởng nhanh. Quản lý rủi ro là chìa khóa thành công, làm ít tổn thất và chốt lời một cách khôn ngoan.
2. Danh mục phòng thủ
Cổ phiếu trong danh mục này thường có ít biến động hơn và không có hệ số beta cao. Không giống như các cổ phiếu mang tính chu kỳ vốn rất nhạy cảm với chu kỳ kinh tế cơ bản, các cổ phiếu phòng thủ hoạt động tốt trong những thời điểm thuận lợi cũng như khó khăn. Dù nền kinh tế nói chung có sa sút đến đâu, các công ty sản xuất những sản phẩm thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày vẫn sẽ tồn tại.
3. Danh mục thu nhập
Tập trung vào thu nhập từ cổ tức và các hình thức đầu tư khác. Một danh mục đầu tư thu nhập sẽ tạo ra dòng tiền dương. Quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REIT) và công ty hợp danh hữu hạn (MLP) là những ví dụ về đầu tư tạo thu nhập. Các công ty này trả lại phần lớn lợi nhuận của mình cho các cổ đông để đổi lấy tình trạng thuế ưu đãi. Đặc biệt, REIT là một cách để đầu tư vào bất động sản mà không gặp rắc rối khi sở hữu bất động sản.
Tuy nhiên, những cổ phiếu này cũng phụ thuộc vào tình hình kinh tế. REIT bị ảnh hưởng nặng nề trong thời kỳ suy thoái kinh tế.
4. Danh mục đầu cơ
Đòi hỏi chấp nhận nhiều rủi ro hơn và thường được coi là một loại đầu tư gần giống với cờ bạc. Đầu cơ có thể bao gồm các hoạt động như tham gia vào phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) hoặc đầu tư vào các công ty trong giai đoạn phát triển nhanh chóng. Các cố vấn tài chính thường khuyến nghị không nên sử dụng quá 10% tài sản của bạn vào danh mục đầu cơ.
5. Danh mục có đòn bẩy
Bao gồm việc đầu tư vào các quỹ giao dịch trao đổi (ETF) có đòn bẩy để tăng cơ hội sinh lời trong một thời gian ngắn. Đây là một loại danh mục đầu tư phù hợp cho những nhà đầu tư muốn tham gia vào thị trường một cách nhanh chóng.
Dù bạn lựa chọn loại danh mục nào, việc xây dựng và duy trì nó đều cần sự nỗ lực và kiên nhẫn để giúp tăng sự tự tin và kiểm soát tài chính của bạn trong dài hạn.
Cách xây dựng danh mục đầu tư cho người mới bắt đầu trong 6 bước
Xây dựng danh mục đầu tư có thể được chia thành các bước đơn giản để bạn dễ hiểu. Mỗi bước đặt bạn vào vị trí thành công cho bước tiếp theo. Cuối cùng, bạn sẽ có cơ hội tốt hơn để xây dựng danh mục đầu tư phù hợp với phong cách đầu tư của mình và mục tiêu bạn muốn đạt được.
Bước 1: Bắt đầu với mục tiêu và thời gian của bạn
Khi xây dựng danh mục đầu tư, bước đầu tiên là lập danh sách các mục tiêu tài chính của bạn.
Brian Robinson, nhà lập kế hoạch tài chính được chứng nhận (CFP) tại Sharpepoint cho biết: “Không có mục tiêu cuối cùng thì lý do bạn muốn đầu tư không quan trọng.
Sau khi bạn đã xác định được mục tiêu của mình, hãy sắp xếp chúng theo chu kỳ thời gian, đó chỉ là khoảng thời gian bạn cần giữ các khoản đầu tư cho đến khi bạn cần tiền.
• Mục tiêu ngắn hạn là những mục tiêu mà bạn sẽ cần tiền trong vòng 12 tháng.
• Mục tiêu trung hạn cần từ 1 – 5 năm để hoàn thành.
• Mục tiêu dài hạn phải mất hơn 5 năm để đạt được.
Ví dụ: Nếu bạn đang tiết kiệm để nghỉ hưu sau 30 năm nữa nhưng cần mua một chiếc ô tô mới trong năm nay, bạn có một mục tiêu dài hạn và một mục tiêu ngắn hạn.
Bước 2: Hiểu mức độ chấp nhận rủi ro của bạn
Bây giờ bạn đã biết khi nào bạn cần tiền cho từng mục tiêu, bạn có thể quyết định mức độ chấp nhận rủi ro của mình – bạn sẵn sàng mất bao nhiêu tiền trong thời gian ngắn để đạt được từng mục tiêu.
Denis Poljak, CFP của Poljak Group Wealth Management, cho biết: “Thời gian càng dài, bạn có thể thể hiện tính quyết đoán hơn, vì có thêm thời gian để bù đắp những tổn thất ngắn hạn”. Các mục tiêu ngắn hạn thường yêu cầu chiến lược thận trọng hơn vì bạn không thể chấp nhận mất những gì bạn đã dành dụm.
Khả năng chấp nhận rủi ro hoạt động song song với khoảng thời gian đầu tư. Ví dụ: Nếu bạn chấp nhận quá ít rủi ro khi tiết kiệm để nghỉ hưu sau 30 năm nữa, bạn có thể không đạt được mục tiêu tiết kiệm của mình. Nhưng nếu bạn còn 5 năm nữa mới nghỉ hưu, việc chấp nhận quá nhiều rủi ro có thể đồng nghĩa với việc bạn mất tiền mà không có cơ hội bù đắp khoản lỗ.
Khả năng chấp nhận rủi ro của bạn cuối cùng là sự cân bằng giữa những gì cần thiết để đạt được mục tiêu của bạn và mức độ thoải mái của bạn trước những biến động của thị trường.
Bước 3: Kết hợp loại tài khoản với mục tiêu của bạn
Trước khi bạn chọn đầu tư, bạn cần một nơi để giữ tiền. Đó là lý do tại sao bạn cần xây dựng danh mục đầu tư bằng tài khoản phù hợp với mục tiêu đầu tư của mình.
• Các tài khoản tiền gửi như sổ tiết kiệm, tài khoản thị trường tiền tệ và tài khoản tiết kiệm lãi suất cao hoạt động tốt nhất cho các mục tiêu ngắn hạn, nơi bạn muốn có một chút tăng trưởng nhưng không thể chấp nhận mất tiền.
• Các tài khoản môi giới trực tuyến chịu thuế (tài khoản chứng khoán) thích hợp cho các mục tiêu trung và dài hạn nơi bạn muốn có tiềm năng lợi nhuận cao hơn so với một tài khoản tiết kiệm ít rủi ro.
Bước 4: Chọn khoản đầu tư
Bây giờ là lúc bạn áp dụng các mục tiêu, khoảng thời gian và khả năng chấp nhận rủi ro khi bạn lựa chọn các khoản đầu tư để đạt được mục tiêu của mình.
Cổ phiếu
Cổ phiếu là đơn vị sở hữu trong một công ty đại chúng. Bạn có thể mua cổ phiếu của hàng ngàn công ty có trụ sở tại Việt Nam và nước ngoài. Chúng có xu hướng là một khoản đầu tư có rủi ro cao hơn nhưng cũng mang lại cơ hội tăng giá trị cao hơn trái phiếu hoặc các lựa chọn thay thế tiền mặt.
Trái phiếu
Trái phiếu biến nhà đầu tư thành người cho vay. Mua trái phiếu nghĩa là bạn cho một công ty, tổ chức hoặc đô thị vay tiền. Đổi lại, tổ chức phát hành trái phiếu sẽ trả lãi cho khoản vay của bạn cho đến khi họ hoàn trả đầy đủ. Trái phiếu thường ít rủi ro hơn cổ phiếu, nhưng cũng có những trái phiếu có rủi ro cao hơn như trái phiếu cấp thấp.
Quỹ
Nếu bạn không đủ khả năng để mua trái phiếu hoặc cổ phiếu hoặc chỉ muốn phân tán rủi ro giữa nhiều cổ phiếu và trái phiếu – bạn có thể đầu tư bằng cách sử dụng quỹ giao dịch trao đổi (ETF) và quỹ tương hỗ.
Những khoản đầu tư này là giỏ chứng khoán. Khi bạn mua cổ phiếu, bạn sở hữu một ít mọi thứ trong giỏ. Rủi ro của bạn sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại quỹ.
Đầu tư thay thế
Nếu bạn có thể mơ về nó, bạn có thể đầu tư vào nó. Từ kim loại quý như bạc và vàng đến bất động sản, tiền điện tử, quỹ phòng hộ và thậm chí cả hàng hóa như lúa mì, có nhiều cách đầu tư ngoài cổ phiếu và trái phiếu để đa dạng hóa danh mục đầu tư của bạn. Các khoản đầu tư thay thế thường có rủi ro cao hơn cổ phiếu và trái phiếu.
Tiền mặt và các lựa chọn thay thế tiền mặt
Các khoản đầu tư như sổ tiết kiệm, tài khoản tiết kiệm và quỹ thị trường tiền tệ mang lại ít rủi ro nhưng kiếm được tỷ suất lợi nhuận khiêm tốn.
Xem thêm: 7 lĩnh vực đầu tư tốt nhất năm 2024: Hé lộ những cơ hội sinh lợi
Bước 5: Tạo phân bổ tài sản và đa dạng hóa
Sau khi bạn quyết định loại hình đầu tư bạn muốn trong danh mục đầu tư của mình, đã đến lúc quyết định bạn nên mua bao nhiêu trong số đó. Bạn hãy phân chia số tiền của mình theo cách mà bạn có thể muốn để hạn chế thua lỗ.
Ví dụ: Nếu bạn có khả năng chịu rủi ro cao và thời gian định hướng là 30 năm, bạn có thể phân bổ 90% vào cổ phiếu và 10% vào trái phiếu. Một người có khả năng chịu rủi ro vừa phải có thể chọn một danh mục đầu tư với tỷ lệ là 60% cổ phiếu và 40% trái phiếu.
Bước 6: Theo dõi, cân bằng lại và điều chỉnh
Khi bạn nhấn “mua”, danh mục đầu tư của bạn vẫn cần được quan tâm và chăm sóc liên tục. Đó là lý do tại sao việc theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư của bạn thường xuyên lại quan trọng.
Ví dụ: Bạn có thể kiểm tra danh mục đầu tư của mình hai lần một năm để đảm bảo việc phân bổ tài sản vẫn phù hợp với mục tiêu của bạn. Bạn có thể cần phải cân bằng lại số cổ phần nắm giữ của mình nếu thị trường biến động.
Bạn cũng có thể cần điều chỉnh chiến lược đầu tư của mình khi cuộc sống thay đổi. Kết hôn hoặc ly hôn, trở thành cha mẹ, nhận tài sản thừa kế hoặc sắp nghỉ hưu đều là những sự kiện trong đời có thể khiến bạn phải suy nghĩ lại chiến lược đầu tư hiện tại của mình. Những danh mục đầu tư tốt nhất sẽ phát triển và phát triển giống như những cây trồng trong nhà – với sự chăm sóc, quan tâm và bón phân thường xuyên trong suốt quá trình phát triển.
Xây dựng danh mục đầu tư cho người mới bắt đầu là quá trình có hệ thống đòi hỏi sự lập kế hoạch và cân nhắc cẩn thận. Bằng cách bắt đầu với các mục tiêu tài chính rõ ràng, hiểu biết về khả năng chịu đựng rủi ro của bạn, và lựa chọn các phương tiện đầu tư phù hợp, bạn có thể đặt nền tảng vững chắc cho danh mục đầu tư của mình. Đa dạng hóa và theo dõi đều đặn là điều quan trọng để quản lý rủi ro và đảm bảo phù hợp với mục tiêu của bạn theo thời gian. Với sự tận tụy và kiên nhẫn, ngay cả nhà đầu tư mới bắt đầu cũng có thể điều hướng qua các phức tạp của việc xây dựng danh mục đầu tư và mở đường cho sự phát triển và thành công tài chính dài hạn.
Xem thêm: Quản lý đầu tư: Con đường dẫn đến tài chính thịnh vượng
Bạn đang muốn đầu tư hoặc mua một doanh nghiệp? Hãy liên hệ với CMG.ASIA, chúng tôi sẽ hỗ trợ toàn diện trong suốt quá trình, giúp bạn tìm được các công ty được điều hành tốt, do người sáng lập lãnh đạo, có tiềm năng phát triển và lợi nhuận đầy hứa hẹn.
